Śladami inspektora Ludwikowskiego na Kresach

W tym roku przypada stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Po 123 latach niewoli zaczęto w 1918 roku budowę nowych struktur państwa polskiego. Utworzone zostało Wojsko Polskie oraz Policja Państwowa. Z okazji tej rocznicy odbywają się w kraju liczne uroczystości.

Aby zainteresować młodzież szkolną najnowszą historią, ze szczególnym uwzględnieniem historii policji i jej wkładu w odzyskanie przez Polskę niepodległości - Instytut Pamięci Narodowej wspólnie z Komendą Główną Policji ogłosił konkurs pod nazwą ”Policjanci w służbie historii”. Organizatorzy zaadresowali go głównie do uczniów klas mundurowych o profilu policyjnym. Przystąpiło do niego ponad 70 szkół średnich z całej Polski. W warsztatach przygotowujących do konkursu wzięło udział ponad 1000 kadetów i nauczycieli.

Uczniowie musieli uporać się z czterema zadaniami:
- odnaleźć miejsca związane z historią policji,
- wyszukać sylwetki policjantów, których postawa może być wzorem służby dla Polski i rodaków,
- przygotować o nich „żywą lekcję historii”,
- oraz zrealizować film.

W województwie opolskim tego zadania podjęli się uczniowie z Zespołu Szkół im. Józefa Warszewicza w Prószkowie koło Opola, Postanowili oni przypomnieć sylwetkę przedwojennego funkcjonariusza Policji Państwowej - inspektor Wiktora Ludwikowskiego, który po II wojnie światowej mieszkał i pracował w Koźlu, a gdy zmarł w 1953 roku, został pochowany na opolskiej ziemi.

Inspektor Ludwikowski pochodził ze Lwowa. W czasie I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej i dosłużył się stopnia generała. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości był współorganizatorem pierwszych struktur Policji Państwowej. Już w 1919 roku zajął się wdrażaniem nowatorskiej jak na tamte czasy metody identyfikacji przestępców na podstawie linii papilarnych. Napisał pierwszy polski „Podręcznik daktyloskopii”. Był organizatorem i naczelnikiem pierwszej polskiej centrali kryminalistycznej w Warszawie, a następnie przez kilka lat kierował komendami wojewódzkimi policji w Poznaniu, Wilnie oraz mieście stołecznym Warszawie. Był też współautorem „Słownika gwary przestępców” oraz autorem podręcznika do szkolenia psów służbowych. Należał do grupy polskich policjantów, którzy przez kilka lat pracowali w Wiedniu nad utworzeniem Interpolu. Przed wybuchem III powstania śląskiego szkolił też powstańczych dowódców.

Gdy zakończyła się II wojna światowa, zamieszkał w Koźlu i do śmierci pracował na wielu odpowiedzialnych stanowiskach w administracji państwowej i samorządowej. W 2016 roku, w 130. rocznicę urodzin inspektora most na Odrze w Koźlu, łączący Wyspę z ulicą Dunikowskiego został nazwany jego imieniem.

Na pomysł przypomnienia inspektora Ludwikowskiego wpadła Andżelika Zemełka, mieszkanka Dębowej w gminie Reńska Wieś, która jest maturzystką z klasy policyjnej prószkowskiej szkoły. Po obejrzeniu w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kędzierzynie-Koźlu wystawy okolicznościowej przygotowanej z okazji chrztu mostu zaprosiła do współpracy w tym przedsięwzięciu kadetów ze swojej klasy - Aleksandrę Bernacką i Szymona Mellera oraz nauczycielkę historii Wiolettę Barczak. Wspólnie przygotowali prelekcję i multimedialną prezentację sylwetki policjanta. Zorganizowali dla uczniów szkoły „żywą lekcję historii”, którą poprowadził krewny policjanta, dziennikarz z Koźla - Bogusław Rogowski. On również pomógł kadetom zrealizować film oparty na materiałach ikonograficznych udostępnionych przez wnuczkę Ludwikowskiego.

Efekt ich pracy został bardzo wysoko oceniony przez konkursowe jury. Na uroczystej gali w Warszawie nadinsp. Jan Lach, zastępca komendanta głównego policji wręczył im dyplomy, a w nagrodę wraz z pozostałymi laureatami konkursu pojechali na wycieczkę na dawne Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej. W czasie tygodniowego wyjazdu odwiedzili Mińsk, Grodno, Kijów, Baranowicze, Żytomierz, Lwów oraz Mosty Wielkie – miejscowość, w której w okresie międzywojennym miała siedzibę Centralna Szkoła Policji. Na cmentarzach wojennych w Twerze, Bykowni, Miednoje i Kuropatach uczcili pamięć oraz oddali hołd ponad 12 tysiącom polskich policjantów, którzy po wybuchu II wojny światowej zostali zamordowani przez Sowietów.

BOR

Foto: archiwum prywatne